Hodowla Karaczanów
Hodowla Karaczanów
autorem artykułu jest Kamil Kowalski
HODOWLA KARACZANÓW
Obecnie opisano prawie 4000 gatunków karaczanów, z dnia na dzieÅ„ odkrywane sÄ… nowe. PrzeszÅ‚o 50 gatunków jest uważanych za szkodniki. Karaczany mogÄ… przenosić okoÅ‚o 40-50 różnych chorób, gÅ‚ownie wnikajÄ…cych przez skórÄ™, zdarza siÄ™ też, że zwracajÄ… spożyty pokarm razem z przeróżnymi enzymami. Karaczany hodowane w insektarium sÄ… "czystymi" owadami i ich „chorobotwórczość” spada praktycznie do zera. WglÄ…d: majÄ… owalne, spÅ‚aszczone ciaÅ‚o, dziÄ™ki któremu mogÄ… żyć w szczelinach, pod korÄ… i kamieniami. Spora ilość gatunków potrafi bardzo dobrze latać, ale jest również duża grupa karaczanów bezskrzydÅ‚ych lub tylko z częściowymi skrzydÅ‚ami(tzw. Karaczany biegajÄ…ce), które potrafiÄ… bardzo szybko biegać.
Głowa: skierowana do dołu, "przykryta" tarczką szyjną. Nogi: bardzo mocne, masywne, pokryte kolczastymi wyrostkami, stopy mają podkładki. Długość życia: od 3 miesięcy do 3 lat. Największe osobniki (Megaloblatta blaberoides) dorastają do 10 cm a rozpiętość skrzydeł dochodzi do 18 cm. A najmniejszy 15mm.
Jak rozpocząć hodowle? Jakie warunki musimy spełnić?
Na poczÄ…tku musimy sobie odpowiedzieć na pytanie czemu ma sÅ‚użyć hodowla owadów w tym przypadku karaczanów – czy chcemy prowadzić hodowle karmowÄ… czy może chcemy mieć po prostu nowego „pupilka” do obserwacji. W brew pozorom to bardzo istotna sprawa, gdyż niektóre gatunki rozmnażajÄ… siÄ™ bardzo szybko a inne bardzo wolno. Do tzw. „karmówek” bÄ™dziemy „używać” tych szybko rozmnażajÄ…cych siÄ™ owadów, zaÅ› do hodowli hobbystycznych tych wolniej – bo z reguÅ‚y to wÅ‚aÅ›nie one majÄ… estetyczniejszy wyglÄ…d. Gdy już wybierzemy rodzaj hodowli musimy zadać sobie nastÄ™pne pytanie:
Gdzie zlokalizujemy hodowle?
JeÅ›li wybraliÅ›my „karmówke” radziÅ‚ bym prowadzić hodowle w piwnicy, budynku gospodarczym (gdzie temp. nie spada poniżej 10 stopni C) lub w jakimÅ› pustym pomieszczeniu – dlaczego akurat tego typu pomieszczenia? Gatunki stosowane jako karma to przeważnie: Wszystkie rodzaje Periplaneta, Nauphoeta cinerea, Blatta orientalis, Blattella germanica i wiele innych - szybko siÄ™ rozmnażajÄ…, bardzo Å‚atwo siÄ™ klimatyzujÄ…, sÄ… bardzo szybkie, sÄ… przeważnie niewielkich rozmiarów i zawsze w jakiÅ› sposób mogÄ… siÄ™ wydostać z terraria (np. podczas podawania pokarmu) i co najgorsze mogÄ… siÄ™ rozmnożyć w naszych domach. ZaÅ› jeÅ›li wybierzemy hodowle hobbystycznÄ… bez problemu możemy zlokalizować jÄ… w domu – nawet w przypadku ucieczki owada nie mamy o co siÄ™ martwić ponieważ prawdopodobieÅ„stwo rozmnożenia siÄ™ ich w naszym domu jest niewielkie dodatkowo warunki „klimatyczne” w mieszkaniach sÄ… dla nich nie sprzyjajÄ…ce – wiÄ™c po ucieczce po kilku dniach powinny paść.
Teraz zastanówmy się w czym będziemy trzymać nasze owady?
I teraz znowu mamy dwa warianty – Hodowla Karmowa czy Hobbystyczna:
Karmówka: Zazwyczaj mamy niski budżet wiec staramy siÄ™ robić wszystko jak najtaÅ„szym kosztem – osobiÅ›cie proponuje pojemniki próżniowe (cena 5-15zÅ‚) lub plastikowe tuby (cena 5-10zÅ‚), oczywiÅ›cie wszystkie te pojemniki odpowiednio przystosować. W pojemnikach próżniowych musimy nawiercić otwory wentylacyjne (najmniejszym wiertÅ‚em), na które naklejamy pasek „moskitiery” w celu zabezpieczenia przed ucieczkÄ… mÅ‚odych i najmniejszych osobników. Otwory wentylacyjne sÄ… niezbÄ™dne – bez nich owad nie bÄ™dzie miaÅ‚ dostÄ™pu do powietrza.
Wariant dla hobbystów: można kupić gotowe terraria/insektaria (od 25zÅ‚), które wyglÄ…dajÄ… bardzo estetycznie. MogÄ… one stanowić fragment wystroju naszego mieszkania zwÅ‚aszcza że możemy je urzÄ…dzić wedÅ‚ug wÅ‚asnej koncepcji. Wszystkie tego typu insektaria majÄ… olbrzymi plus - sÄ… tak skonstruowane, że nie ma praktycznie możliwoÅ›ci ucieczki owada, no chybże sami mu w tym pomożemy np. przez czÄ™ste otwieranie „drzwiczek” insektaria. JeÅ›li chcemy by nasza hodowla rozrastaÅ‚a siÄ™ szybciej to musimy zaopatrzyć siÄ™ w kable grzewcze.
Co ogólnie powinniśmy wiedzieć o hodowli karaczanów?
Większość karaczanów wymaga ciepłego i wilgotnego miejsca (nie wszystkie) - temp 28-32 C ale nie padną tez w temp 25C - ich rozwój będzie trwać porostu dłużej. Wilgotność względna między 60% a 90%. Trzeba pamiętać o dobrej wentylacji. W insektarium o wymiarach ok 35/40cm X 25cm X 25/30cm można hodować nawet 200/300 osobników (w zależności od ich wielkości), musimy pamiętać o sporej liczbie kryjówek: kawałków kory, kawałków donic, wytłaczanek z jajek, łupin kokosa itp. Na dno kładziemy minimum 5 cm warstwę kompostu - liści, torfu, ziemi do kaktusów - plus 1/3 całości kompostu musi stanowić piasek (Bardzo dobrze sprawdza się substrat kokosowy).
Czym Karmić Karaczany?
Z pokarmem nie ma w zasadzie problemów, jedzą wszystko: owoce, warzywa, mięso, pokarm dla ryb, suchy pokarm dla psów i kotów itp. Generalnie trzeba pamiętać o sporej dawce pokarmu - bo może wystąpić zjawisko kanibalizmu*.
Karaczany są w stanie zjeść dosłownie wszystko. W insektarium karmimy je owocami, warzywami i np. granulatem dla drobiu, gryzoni, ryp ,psów i kotów. Często musimy podawać im :Jabłko, Banana, Marchew tartą, Buraki, Gruszkę.
*(Czasami zjadają mniejsze owady, wśród tych owadów może wystąpić zjawisko kanibalizmu jeżeli zabraknie pokarmu. Jeżeli stosujemy owoce jako karmę woda do picia nie będzie konieczna.)
Jak rozpoznać płeć Karaczanów?
Samce przeważnie są mniejsze, smuklejsze i mają osiem segmentów odwłoka, ostatni z nich jest nie podzielony. Ostatni segment ma dwa dodatkowe kolce/wyrostki między wyrostkami rylcowymi. Niektóre samce mają skrzydła wyraźnie dłuższe niż u samic.
Samice maja tylko sześć segmentów odwłoka, ostatni z nich jest lekko podzielony, przeważnie nie mają końcowych wyrostków lub są minimalne.
Gatunki Na Hodowle Karmowe:
Periplaneta americana
Występowanie: Ciepłe, wilgotne strefy całego świata.
Wielkość: Samice dorastają do 40mm a samce do 30mm.
Wygląd: Połyskliwe, czarno-brązowe. Posiadają skrzydła.
Pokarm: Wszystkożerny, bez wymogów.
Rozmnażanie: Samica składa kokon w szczelinie, między kamieniami z maksymalną liczbą jaj -40. Wylęg nimf następuje po około 5 tygodniach. Dojrzałość płciową osiągają po przejściu 5-13 stadiów rozwojowych.
Uwaga: Szkodnik, masowo występujący w domostwach.
Plusy: Szybki rozwój, nie wymagający, hodowla bardzo łatwa.
Minusy: Bardzo szybki owad, może rozmnożyć się w mieszkaniu.
Karaczan zielony Panchlora nivea
Występowanie: Ameryka środkowa
Wielkość: Samice dorastają do 20mm a samce do około 15mm.
Wygląd: Zarówno samce jak i samice są barwy zielonej, z żółtym paskiem na każdym boku ciała.
Hodowla: Temperatura hodowli powinna wynosić 27-32C oraz wilgotność około 90-100%. Dno insektarium wyścielamy 2-5cm warstwą torfu zmieszanego z piaskiem i liśćmi (np. brzoza, dąb) - warstwa ta powinna być stale wilgotna ale nie przelana.
Pokarm: Banan, jabłko tarte na grubym tarle, miód rozcieńczony z wodą (w stosunku 1:5), sucha karma dla np. kotów, psów, gryzoni, ryb (najlepiej ją lekko zwilżyć).
Rozmnażanie: Mamki przechowujące jaja w swoim ciele zabarwiają się na brązowo/czarno (to nie reguła). Nimfy dojrzewają do około 3 miesięcy. Młode osobniki (nimfy) nie mogą wyschnąć. Dorosły owad (imago) żyje od 6 miesięcy do roku czasu.
Plusy: Szybki rozwój, w warunkach domowych (w przypadku ucieczki) szybko zdycha.
Minusy: Bardzo szybki owad, potrafi latać!
Nauphoeta cinerea
Występowanie: bardzo rozprzestrzeniony w tropikalnych regionach Nowego i Starego Świata. Afryka, Azja, Ameryka Północna i Południowa, Australia.
Wygląd: Dorosłe owady (imago) są ciemnobrązowe, ze skrzydłami w jasnobrązowe, nieregularne wzorki (zarówno samce jak i samice). Larwy są koloru ciemnego brązu lub prawie czarnego, bez skrzydeł.
Wielkość: jeden z mniejszych karaczanów, dorasta do ok. 30-35 mm.
Długość życia: ok. 1 roku. Szybkość wzrostu oraz długość życia oczywiście uzależniona jest od temperatury.
Aktywność: żeruje całą dobę, jednak najbardziej intensywnie wieczorem.
Terrarium: wszelkiego rodzaju pojemniki (wiadro, akwarium) odpowiedniej wielkości. Wewnątrz umieszczamy jakieś przedmioty dla zwiększenia powierzchni życiowej karaczanów (kawałki kory, wytłoczki po jajkach itp.). Podłoże może stanowić np. torf, mielone włókno kokosowe. Można również zrezygnować z podłoża, co ułatwia sprzątanie i zachowanie czystości w pojemniku. Karaczan ten potrafi wspinać się po gładkich powierzchniach, jak również po powierzchniach szklanych, dlatego ważne jest dobre zabezpieczenie pojemnika. W celu zabezpieczenia pojemnika przed ucieczka należy mieć albo szczelne przykrycie pojemnika, uniemożliwiające ucieczkę. Karaczany te nie potrafią latać, więc można również nie przykrywać pojemnika hodowlanego, tylko posmarować krawędź pojemnika wazelina (czynność tą należy jednak powtarzać co pewien okres czasu, w celu wymiany wazeliny na nową). Wskazanym elementem jest mały pojemnik na wodę (zabezpieczony przed możliwością utopienia się w nim owadów np. poprzez włożenie do niego kilku kamyków, lub kawałka gąbki). Z pojemnika na wodę można zrezygnować w przypadku podawania do jedzenia pokarmów zawierających dużo wody.
Temperatura: 20-30°C; im wyższa temperatura tym szybsze tempo rozmarzania i szybszy wzrost karaczanów.
Wilgotność: nie są wrażliwe na zmiany wilgotności, ja nie spryskuje pojemników. Mniejsza wilgotność powoduje odrobinę niższa wydajność hodowli, jednak zapobiega rozwojowi i inwazji roztoczy.
Żywienie: dowolny pokarm w odpowiedniej ilości (owoce, warzywa, pokarmy dla rybek akwariowych, kotów, psów itp.). Ważne jest aby nie dopuścić do zepsucia się podanego pokarmu. Brak odpowiedniej ilości pokarmu może prowadzić do wystąpienia zjawiska kanibalizmu.
Rozpoznawanie płci: dość trudne. Samce posiadają węższe skrzydła oraz są mniejsze. Jedynym pewnym sposobem jest wygląd odwłoka. Samiec posiada ostatni segment (sternit) podzielony, natomiast samica na końcu odwłoka ma cały segment.
Rozmnażanie: gatunek ten jest jajożyworodny. Samica wytwarza tzw. ootekę. Czas inkubacji jaj wewnątrz odwłoka to ok. 35 - 40 dni. Po tym czasie rodzi się ok. 26-40 bardzo ruchliwych młodych długości ok. 5 mm. Dojrzewają płciowo po ok. 70 - 90 dniach. Udowodniono naukowo, że duże zagęszczenie osobników sprzyja szybszemu rozmnażaniu.
Gatunki Do Hodowli Hobbystycznych
Karaczan madagaskarski Gromphadorhina portentosa
Występowanie: Tropikalne lasy Madagaskaru
Wielkość: Samce jak i samice osiągają 60mm długości.
Wygląd: Bezskrzydły karaczan, barwy pomarańczowo/czerwono/brązowej z czarną tarczką szyjną i przednią częścią odwłoka. Na jasnej części odwłoka ma po dwie czarne kropki - na każdym segmencie ciała (na stronie grzbietowej). Podczas zagrożenia wypycha z dużą siłą powietrze z tchawicy, co w efekcie daje syczący dźwięk o sile nawet 90 decybeli. Samce mają szersze czułki i dwa duże guzy na tarczce szyjnej.
Pokarm: Przede wszystkim owoce ale również nie pogardzi innym materiałem organicznym.
Rozmnażanie: Samica nosi jaja w swoim ciele -maksymalnie 6-7 miesięcy poczym rodzi się 20-40 młodych.
Neostylopyga rhombifolia
Występowanie: Azja, Meksyk.
Wielkość: Dorastają od 20mm do 26mm
Wygląd: Jest to przepiękny i bardzo ozdobny karaczan, żółtawy z ciemniejszymi brązowo/pomarańczowymi wzorami. Bardzo szybko biega.
Hodowla: Gatunek nie polecany początkującym hodowcą, często dochodzi do kanibalistycznych zachowań. Bardzo łatwo i bez żadnego problemu porusza się po gładkich powierzchniach (np. po szkle).
Pokarm: Najlepszym pokarmem dla nich są lekko wilgotne płatki pokarmowe dla ryb akwariowych, można również podawać im pokarm dla psów, kotów, jabłko, liście mlecza posiekane w bardzo drobne kawałki (jedynie jako dodatek pokarmowy).
Rozmnażanie: Gatunek składający jaja na podłożu. Nimfy początkowo są mało ozdobne, koloru jasno brązowego. Pierwszą wylinkę przechodzi po dość długim czasie, późniejsze wylinki już szybciej. Młode dosyć szybko dojrzewają.
Karaczan argentyński
Blaptica dubia
Synonim: Blaberus dubia
Występowanie: Argentyna
Wielkość: Samce i samice dorastają do 40-45mm długości.
Wygląd: Dorosłe owady (imago) są koloru czarno-brązowego z jaśniejszymi, jasnobrązowymi wzorkami. Wyłącznie samce posiadają długie skrzydła.
Rozmnażanie: Samica produkuje kokony z 10-35 jajami w odstępach około 5-6 tygodni. Nimfy dojrzewają płciowo po 4-6 miesiącach.
Chcesz rozpocząć hodowle Karaczanów? Masz pytania?
Kamil Kowalski - kmilek[AT]tlen.pl
www.owadziarnia.org
--
Pozdrawiam Kamil Kowalski
Bunet.pl polski portal z pasjÄ…!
Polska Wyszukiwarka!
Koszulki, Podkoszulki, Ubrania, T-shirt
Artykuł pochodzi z serwisu www.Artelis.pl
Zobacz takze:
Osteoporoza i chrzÄ…stka rekina.
Co to jest licencja elektroniczna?
Nasz drogi ZUS - droższy o kolejne 630 milionów
Kryzys finansowy, a nasze bezpieczeństwo
Czy znasz główny przeciwutleniacz?